Amerika ve Avrupa'da kırk, elli milyon
okuyucusu olan bin ikiyüz gazeteye telgraf havadisi veren United Press'in
Roma'daki mümessili genel merkezinden aldığı emir üzerine aşağıdaki soruları
Türkiye Büyük Millet Meclisi Reisi Mustafa Kemal Paşa'ya telgrafla sormuş ve
yine telgrafla aşağıdaki cevapları almıştır.
- Zat-ı devletleri, İzmir meselesinin
suret-i muslihanede (barış yolu ile) halli için yeni Yunan hükûmeti ile doğrudan
doğruya veyahut müttefiklerin veya Amerika'nın vesatetiyle (aracılığıyla)
müzakerata girişmeyi arzu buyuruyor musunuz?
''- İzmir minküllil vücuh (her yönü ile)
Türk memleketidir, Anadolu'nun lâyenfek (ayrılmaz) bir cüz'üdür
(parçasıdır).
Kan dökmeğe taraftar olmayan milletimiz
hakkı teslim ve vatanı derhal tahliye edildiği takdirde sulh ve müsalemet
müzakeratına hazırdır. Bu müzakeratın doğrudan doğruya Yunan hükûmetiyle
icrasını tercih ederiz.
Amerika'nın tavassut-ı hayırhaha (iyi
niyetli aracılığı) ve insaniyetkâranesini dahi memnuniyetle
karşılarız.''
- Sévres ahidnamesinin tâdili hakkında Türk
milliyetperverlerinin fikirleri nedir? Muahede-i mezkûrede ne gibi tadilât
yapılmasını arzu ediyorlar!
''- İstiklâl-i siyasî (siyasî istiklâl)
adlî, iktisadî ve malîmizi imhaya (yok etmeğe) ve binnetice hakkı hayatımızı
(hayat hakkımızı) inkâr ve iptale (hükümsüz kılmaya) matuf (yöneltilmiş) olan
Sévres ahidnamesi bizce mevcut değildir. Levazım-ı istiklâl ve hâkimiyetimizi
temin edecek bir sulhun akdi muhbe-i âmâlimizdir (emellerimizin en
kutsalıdır.)''
- Sizinle Yunanlılar arasında hâb-i sulhun
(barış halinin) teessüsü kabil olduğu takdirde Yunanistan'a karşı takip
edeceğimiz siyaset ne olacaktır!
''- Yunanlıların Türkiye'ye tallûk eden
âmâl-i istilâcûyânelerine (istilâcı emellerine) hitam vermeleri şartıyla
tarafımızdan takip edilerek siyasetin en hakiki dostluk esasına müstenit
olacağına şüphe etmeyiniz.''
- İngiltere Karadeniz ve Akdeniz boğazlarını
bırakmak istemediğinden dolayı İstanbul meselesinin halli için ne gibi tâdilat
kabul edeceksiniz!
''- İstanbul kemakân (olduğu gibi) bilâ kayd
ü şart (kayıtsız ve şartsız) Türk hâkimiyeti altında olmak ve emniyeti mahfuz
kalmak şartlarıyla Karadeniz ve Çanakkale boğazlarında serbesti-i seyr ü sefer
şeraiti tayin olunabilir.''
- Türk milliyetperverlerinin Amerika
hakkındaki fikirleri nedir?
''- Türkiye halkı Amerika'yı hayırhah ve
insaniyetperver ve müdafi-i hürriyet (hürriyet koruyucusu) evsafiyle
(vasıflarıyla) tanır. Memleketimiz dahilinde deruhte ettiğimiz medeni ve
umranperverâne (bayındırlık yolunda) mesaide Amerika menabiinden
(kaynaklarından) âzami surette istifade etmeği temenni ederiz.''
- İstikbalde ne gibi bir siyaset takip
edeceksiniz?
''- Memleketimiz haraptır; milletimiz
fakirdir, maarifimiz dûndur (aşağı seviyededir), iktisadiyatımız zayıftır.
Memleketimizi imar ve milletimizi tenvir (aydınlatma) ve terfih (refaha
kavuşturma) yegâne ve kat'i emelimizdir. Binaenaleyh sulh ve sükûn içinde
mesai-i ciddiye-i medeniyeye (medeniyetin ciddî çalışmalarına) muhtacız.
Siyaset-i müstakbelemiz (gelecekteki politikamız) bu ihtiyaçları tatmine
(karşılamaya) matuf (yöneltilmiş) olacaktır.''
(Hâkimiyet-i Milliye'den: 17 Ocak
1921)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder