Millî hareket bir kuvvetli ışık gibi son
günlerde en uzak ve en anut (inatçı) bedbin (kötümser) gözleri de kamaştırmaya
başladı. Anadolu yaylâlarından ve dağlarından bu milletin bekası uğruna çıkan
ses, içinden pazarlıklı düşmanlarca gayesiz ve şahsî bir isyan gibi görülmekte
idi!
Fakat eski sözlerinin bühtan (iftira)
olduğunu bu son davetleriyle yine kendileri ilân ediyorlar:
Lüzumlu sebatının semerelerini görmeğe
başlayan Büyük Millet Meclisi uzun sây (çalışma) ve galeyanı arasında bir
inşirah (ferahlama) saati geçirmekte olsa gerektir. Bu inşirahı tevlit eden
(doğuran) vaziyet hakkındaki fikirlerini öğrenmek üzere reisleri Mustafa Kemal
Paşa hazretlerinden bir mülâkat rica ettim.
Paşa'nın şehir gürültülerinden uzak büyük ve
düz mesafeler ortasında kâin (bulunan) ikametgâhı sade, sâkin... İsmini ve
harekâtını bütün dünyanın merak, tecessüs, muhabbet, hırs, menfaat, muhaleset
(dostluk) gibi mutezat (zıt) fakat alâkadar hislerle takip ettiği zata yazı
odasında mülâki oldum. Basit bir yazı masasının önünde, seryâverinin bir mesele
hakkındaki izahatını dinliyordu.
''- Ne öğrenmek arzu
ediyorsunuz?''
Diye sordu.
- Vaziyet-i umumiyemizi nasıl görüyorsunuz
efendim? dedim.
Şöyle cevap verdi:
''- Vaziyet-i dahiliyemizdeki (iç
durumumuzdaki) salâh (iyilik) ve salâbet (sağlamlık) sayesinde cihanın vaziyet-i
umumiyesi her gün daha fazla lehimize inkişaf etmektedir. Bu inkişafattan,
milletimizin bekasını ve istiklâlini temin edecek maddî netaciyin (sonuçların)
istihracı (çıkarılması) zamanını pek uzak görmüyorum.''
- 21 Şubatta Londra'da inikat edeceğini
(toplanacağını) öğrendiğimiz konferans karşısında vaziyetimiz ne
olacaktır?
''- Türkiye Büyük Millet Meclisi
memleketimizi parçalanmaktan, istiklâlimizi ihlâl eylemekten (bozmaktan) tamamen
mahfuz (korunmuş) ve masum (sakınmış) bulundurmak gayesini mutlaka silâhla, kan
dökerek istihsal etmeye heveskâr ve hahişker (arzulu) değildir. Gayr-i kabil-i
tebeddül (değişmez) olan millî maksadı temin edecek bir sulhu kemal-i
memnuniyetle karşılar. Buna binaen, İtilâf devletleri Türkiye meselesini, mevzuu
bahsolan Londra Konferansı'nda ciddiyet ve samimiyetle halletmek istedikleri
takdirde karşılarında bütün millet ve memleketi hakikî salâhiyetle temsil eden
meşru muhatapları bulabilmeleri için Türkiye Büyük Millet Meclisi, Londra'ya
müteveccihen (doğru) bir heyetini yola çıkarmak üzeredir.''
- Rusya Sovyet Cumhuriyeti'yle mevcut
münasebetimiz ne haldedir?
- Ruslarla mevcut dostluğumuz daima hüsn-ü
halde devam etmektedir. Moskova'da inikat etmek (toplanacak) üzere olan
konferansta hazır bulunacak heyet-i murahhasamız (murahhas heyetimiz) tahminine
göre Moskova'ya vâsıl olmak üzeredir. Bu konferansta bütün Kafkas mesailini
(meselelerini) millet ve memleketimizin menafiine (menfaatlerine) mutabık
(uygun) bir surette halli kat'iye (kesin hal çaresine) iktiran
ettirebileceğimizi (ulaştırabileceğimizi) ve Rus Sovyet Cumhuriyeti'yle Türkiye
arasında mevcut muhadeneti (dostluğu) maddî esaslarla tarsin edeceğimizi
(kuvvetlendireceğimizi) kaviyyen (kuvvetle) ümit ediyorum.''
- Komünizm ile Rus dostluğu esasat
(esasları) arasında bir münasebet var mıdır?
''- Komünizm içtimaî bir meseledir.
Memleketimizin hâli, memleketimizin içtimaî şeraiti, dini ve millî ananelerinin
kuvveti Rusya'daki komünizmin bizce tatbikine müsait olmadığı kanaatini teyit
eder (doğrular) bir mahiyettedir. Son zamanlarda memleketimizde komünizm esasatı
üzerine teşekkül eden fırkalar da bu hakikatı bittecrübe idrâk ederek tatil-i
faaliyet lüzumuna kani olmuşlardır. Hattâ bizzat Rusların müttefikleri dahi
bizim için bu hakikatin subutuna (gerçeğin belirmesine) kail (inanmış)
bulunuyorlar. Binaenaleyh bizim Ruslarla olan münasebet ve muhadenetimiz ancak
iki müstakil devletin ittihat ve ittifak esaslariyle alâkadardır.''
- Londra konferansına iştirakimiz Moskova
konferansına ne türlü tesir icra edebilir?
''- Londra konferansına iştirâkten maksat,
milli gaye ve esaslarımız dairesinde millet ve memleketimizin menfaatini temin
ederek sulh ve sükûn-ı cihanın (cihanın sükûnunun) iadesine hizmet
etmektir.'
'RUŞEN EŞREF
(Hâkimiyet-i Milliye'den: 6 Şubat
1921)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder